Η Ε.Ε. ενεργεί σαν να μπορεί ξαφνικά να γίνει στρατιωτική υπερδύναμη, ενώ στην πραγματικότητα παραμένει κατακερματισμένη, αναποτελεσματική και εξαρτημένη από το ΝΑΤΟ. Το σχέδιο αυτό είναι πολιτικά ανεφάρμοστο, οικονομικά επικίνδυνο και στρατηγικά αδύναμο…
Η Ε.Ε., που επί δεκαετίες επέβαλε αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και λιτότητα σε ασθενέστερες οικονομίες, τώρα προτείνει χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων για να επιτρέψει μαζικές αμυντικές δαπάνες. Αυτό είναι καθαρή υποκρισία. Όλα θυμίζουν ένα ακόμα πανευρωπαϊκό φαγοπότι για χάρη λίγων…
Γράφει ο Ποντίκας Δημήτρης
Το σχέδιο “επανεξοπλισμού της Ευρώπης”, μια πρόταση για την κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για την άμυνα, παρουσιάζεται ως ένα ορόσημο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια υπερφιλόδοξη, δομικά ελαττωματική και οικονομικά επικίνδυνη πρωτοβουλία, που κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει την ήδη ασθμαίνουσα Ε.Ε. οικονομικά και πολιτικά, ενώ ταυτόχρονα αποτυγχάνει να δημιουργήσει μια πραγματικά ανεξάρτητη στρατιωτική δύναμη.
Από οικονομική σκοπιά, το σχέδιο βρίθει αντιφάσεων. Η Ε.Ε., που επί δεκαετίες επέβαλε αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και λιτότητα σε ασθενέστερες οικονομίες, τώρα προτείνει χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων για να επιτρέψει μαζικές αμυντικές δαπάνες. Αυτό είναι καθαρή υποκρισία.
Η πρόταση προτείνει στα κράτη μέλη να λάβουν 150 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια για τη χρηματοδότηση στρατιωτικών επενδύσεων, αλλά πολλές οικονομίες της Ε.Ε., ιδιαίτερα η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γαλλία, ήδη παλεύουν με τεράστια χρέη. Η προσθήκη επιπλέον δανεισμού, ακόμη και με δημοσιονομική ευελιξία, δεν θα ενισχύσει με ένα μαγικό τρόπο την Ευρώπη, αλλά μπορεί να προκαλέσει κρίσεις χρέους στις ασθενέστερες οικονομίες, οδηγώντας σε σοβαρές επιπτώσεις στο μέλλον.
Ταυτόχρονα, η ιδέα της ανακατεύθυνσης των ταμείων συνοχής της Ε.Ε. προς αμυντικές δαπάνες αποτελεί άμεση απειλή για τις κοινωνικές πολιτικές και τη σταθερότητα της ευρωπαϊκης δομικής οικονομίας. Τα κονδύλια αυτά χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια για επενδύσεις σε υποδομές, υγεία και εκπαίδευση, ειδικά σε φτωχότερες χώρες της Ε.Ε., όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ανατολική Ευρώπη.
Αν αυτά τα χρήματα διοχετευτούν σε στρατιωτικά έργα, το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα θα είναι διεύρυνση των ανισοτήτων, κοινωνικές αναταραχές και αυξανόμενη δυσαρέσκεια μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ευρώπης. Η Ε.Ε. αυταπατάται ότι ο ιδιωτικός τομέας θα καλύψει το κενό, αλλά η αμυντική βιομηχανία δεν είναι τομέας με άμεση κερδοφορία και εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από κρατικές χρηματοδοτήσεις. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα σπεύσουν να χρηματοδοτήσουν μακροχρόνια στρατιωτικά προγράμματα, ειδικά με την δαιδαλώδη ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και την πολιτική αστάθεια να αποτελούν αποτρεπτικούς παράγοντες.
Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι τα χρήματα όντως θα βρεθούν, τίθεται το ερώτημα αν τα 800 δισεκατομμύρια ευρώ επαρκούν για να δημιουργηθεί μια σοβαρή ευρωπαϊκή στρατιωτική δύναμη. Αν κάνουμε μια ψυχρή σύγκριση, ο ετήσιος αμυντικός προϋπολογισμός των Η.Π.Α. ανέρχεται στα 800 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η Ε.Ε. προσπαθεί να διαθέσει το ίδιο ποσό κατανεμημένο σε πολλά χρόνια.
Η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη δεν κατάφερε ποτέ να ανταγωνιστεί στρατιωτικά τις ΗΠΑ, την Κίνα ή τη Ρωσία, και αυτό το σχέδιο δεν αλλάζει τα δεδομένα. Τα χρήματα αυτά δεν θα διατεθούν για τη δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού στρατού, αλλά θα διασκορπιστούν μεταξύ των 27 κρατών μελών, με διαφορετικές προτεραιότητες και αναποτελεσματικούς μηχανισμούς.
Η Ε.Ε. έχει ιστορικά αποτύχει σε μεγάλα αμυντικά προγράμματα, όπως το Eurodrone και το Future Combat Air System, που χαρακτηρίζονται από καθυστερήσεις, υπερβάσεις κόστους και εσωτερικές διαμάχες. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστέψουμε ότι αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά. Όταν χρησιμοποιείς πεισματικά τα ίδια σαθρά υλικά για να χτίσεις κάτι που έχει γκρεμιστεί πολλάκις, ένα από τα δύο είναι σίγουρο. Είτε είσαι επικίνδυνος είτε πεισματικά και μυωπικά αφελής.
Πέρα από την οικονομική και βιομηχανική αναποτελεσματικότητα, η γεωπολιτική λογική αυτού του σχεδίου είναι βαθιά ελαττωματική. Η Ε.Ε. εξακολουθεί να εξαρτάται από το ΝΑΤΟ και τις Η.Π.Α. για την ασφάλειά της, και αυτό το ουτοπικό έργο δεν αλλάζει την πραγματικότητα. Χώρες όπως η Πολωνία, οι Βαλτικές χώρες και η Ελλάδα βασίζονται πολύ περισσότερο στην αμερικανική στρατιωτική εγγύηση παρά σε οποιαδήποτε αόριστη υπόσχεση ευρωπαϊκής αυτονομίας.
Η Γαλλία μπορεί να ονειρεύεται έναν ανεξάρτητο ευρωπαϊκό στρατό, αλλά συνεχίζει να βασίζεται στην αμερικανική πυρηνική αποτροπή έναντι της Ρωσίας. Η Γερμανία, αν και η μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. με πόσα συνεχόμενα χρόνια σε ύφεση, δεν έχει δείξει σοβαρή στρατιωτική δέσμευση εδώ και δεκαετίες. Με λίγα λόγια, δεν υπάρχει πολιτική ενότητα στην Ε.Ε. σε θέματα άμυνας, και αυτό καθιστά όλο το εγχείρημα μια γεωπολιτική ψευδαίσθηση.
Οι συνέπειες από την εφαρμογή αυτού του σχεδίου χωρίς αυστηρούς ελέγχους θα είναι καταστροφικές. Ο συνδυασμός αυξημένου δανεισμού, μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων και αυξανόμενων αμυντικών δαπανών θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε υψηλότερη φορολογία, περικοπές κοινωνικών προγραμμάτων και πολιτική αποσταθεροποίηση εντός της Ευρώπης.
Οι χώρες που θα χάσουν περισσότερο θα είναι οι νότιες και ανατολικές οικονομίες, οι οποίες εξαρτώνται από τις επιδοτήσεις της Ε.Ε. για την οικονομική ανάπτυξη. Η πολιτική αριστερά θα αντιδράσει σφοδρά, ενώ το αντι-Ε.Ε. αίσθημα σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ουγγαρία θα αυξηθεί, οδηγώντας σε περισσότερες εντάσεις.
Για την Ελλάδα, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα περίπλοκη. Από τη μία, η αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ε.Ε. θα μπορούσε να ενισχύσει τη βιομηχανία της άμυνας και να ενδυναμώσει την ευρωπαϊκή στήριξη έναντι της Τουρκίας. Από την άλλη, η Ελλάδα ήδη διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό αμυντικών δαπανών στην Ε.Ε., στο 3,5% του Α.Ε.Π , και η ανάληψη επιπλέον χρέους για στρατιωτικές ανάγκες είναι οικονομικά επικίνδυνη. Αν η Ε.Ε. ανακατευθύνει τα ταμεία συνοχής προς την άμυνα, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει δισεκατομμύρια ευρώ, που διαφορετικά θα επενδύονταν σε ανάπτυξη, κοινωνικά προγράμματα και υποδομές.
Ολόκληρο το σχέδιο βασίζεται σε ευσεβείς πόθους και όχι στη ρεαλιστική στρατηγική. Η Ε.Ε. ενεργεί σαν να μπορεί ξαφνικά να γίνει στρατιωτική υπερδύναμη, ενώ στην πραγματικότητα παραμένει κατακερματισμένη, αναποτελεσματική και εξαρτημένη από το ΝΑΤΟ. Το σχέδιο αυτό είναι πολιτικά ανεφάρμοστο, οικονομικά επικίνδυνο και στρατηγικά αδύναμο.
Αντί να πετάει χρήματα σε μια ανέφικτη αμυντική ουτοπία, η Ε.Ε. θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην ενεργειακή ασφάλεια, την τεχνολογική αυτονομία και την οικονομική ανθεκτικότητα, τα πραγματικά θεμέλια της ισχύος. Όλα θυμίζουν ένα ακόμα πανευρωπαϊκό φαγοπότι για χάρη λίγων.
Σχολιάστε το άρθρο μας
Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.
Ακολουθήστε το ellinikiafipnisis.com
στο Facebook…
στο Twitter
στο Viber
στο Telegram
στο GAB…
κοινοποιήστε το και στους φίλους σας!
