Ο Τράμπ, η Palantir, η μετατροπή της Αμερικής σε ψηφιακή φυλακή και όσα ετοιμάζονται σε Ευρώπη και Ελλάδα με τον Προσωπικό Αριθμό και τη μαζική συγκέντρωση δεδομένων…
Θα γκρεμίσουμε αυτό το ηλεκτρονικό στρατόπεδο συγκέντρωσης ή θα συνεχίσουμε να χτίζουμε τα θεμέλια της δικής μας υποδούλωσης; Αν ανταλλάξουμε την ελευθερία με την ευκολία και την ιδιωτικότητα με την ασφάλεια, θα βρεθούμε κλειδωμένοι σε μια φυλακή που εμείς οι ίδιοι βοηθήσαμε να χτιστεί και τα κάγκελα της δεν θα είναι από σίδερο, αλλά από δεδομένα…
Από την Palantir στον Δαίδαλο: Η αμερικανική εμπειρία με την Palantir και το σχέδιο του προέδρου Trump να συγχωνεύσει την κυβερνητική εξουσία με την ιδιωτική τεχνολογία παρακολούθησης για να δημιουργήσει μια κεντρική, εθνική βάση δεδομένων πολιτών, αλλά και το σύστημα “Main Core” δεν είναι απλώς μια σκοτεινή αφήγηση για μια μακρινή χώρα. Είναι και ένας καθρέφτης για όσα ετοιμάζονται ή ήδη εφαρμόζονται στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Στη χώρα μας η εισαγωγή του Προσωπικού Αριθμού (Π.Α.) για κάθε πολίτη, ως «ψηφιακή ταυτότητα» ενιαίας χρήσης, παρουσιάζεται ως τεχνοκρατική καινοτομία που θα απλοποιήσει τις συναλλαγές με το κράτος. Στην πραγματικότητα όμως, συνιστά το πιο κρίσιμο βήμα στην κατεύθυνση της ολικής συγκέντρωσης δεδομένων…
Το γεγονός ότι δύο μέλη της διευθύνουσας επιτροπής της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ — ο Πίτερ Θιλ και ο Άλεξ Καρπ — διοικούν την Palantir και εισπράττουν έναν αυξανόμενο αριθμό συμβάσεων από στρατιωτικά βιομηχανικά συγκροτήματα αποτελεί σαφές σημάδι ότι ο Τραμπ μάλλον δεν πολεμά το «βαθύ κράτος»…
Υπενθυμίζουμε ότι το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε πρόσφατα μια συνεργασία με την Palantir για την απόκτηση του αμφιλεγόμενου Maven Smart System, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας ολοκλήρωσης ενός «ψηφιακού μετασχηματισμού» του ΝΑΤΟ. Το Maven Smart System (MSS) χρησιμοποιεί αλγόριθμους που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες εκμάθησης μνήμης για τη σάρωση και τον εντοπισμό εχθρικών συστημάτων…
Οι πηγές δεδομένων που χρησιμοποιεί το «Maven» μπορεί να περιλαμβάνουν φωτογραφίες, δορυφορικές εικόνες, δεδομένα γεωγραφικής τοποθεσίας όπως διεύθυνση IP και μεταδεδομένα από παρακολουθήσεις επικοινωνιών, και αισθητήρες υπερύθρων σε συνδυασμό με τεχνητή νοημοσύνη για την επεξεργασία των δεδομένων, την αναγνώριση αντικειμένων και τον εντοπισμό πιθανών στόχων…
Δεν πρόκειται για εθνική ασφάλεια. Έχει να κάνει με τον έλεγχο…
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η διοίκηση Trump συνεργάζεται αθόρυβα με την Palantir Technologies, το μεγαθήριο εξόρυξης δεδομένων που συνιδρύθηκε από τον δισεκατομμυριούχο Peter Thiel, για να κατασκευάσει ένα κεντρικό, κυβερνητικό σύστημα παρακολούθησης που θα ενοποιεί βιομετρικά, συμπεριφορικά και γεωεντοπιστικά δεδομένα σε μια ενιαία βάση δεδομένων των ιδιωτικών πληροφοριών των Αμερικανών.
Να υπενθυμίσω ότι η Palantir είναι η εταιρεία που οδήγησε την Cambridge Analytica στη διαµόρφωση πολιτικής άποψης τους πολίτες στις ΗΠΑ για τον Τραμπ και στους Βρετανούς για το Brexit και μάλιστα, τη διασύνδεση με τον «Μεγάλο Αδερφό» στην Ελλάδα.
Η σύνδεση μεταξύ της Palantir και της Cambridge Analytica έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τη χρήση προσωπικών δεδομένων για πολιτική χειραγώγηση. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ένας υπάλληλος της Palantir, ο Alfredas Chmieliauskas, συνεργάστηκε με την Cambridge Analytica για την ανάπτυξη τεχνικών ψυχολογικής στόχευσης, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Facebook για να επηρεάσει ψηφοφόρους στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Cambridge Analytica χρησιμοποίησε δεδομένα από περίπου 50 εκατομμύρια χρήστες του Facebook για να δημιουργήσει ψυχογραφικά προφίλ, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για στοχευμένη πολιτική διαφήμιση, επηρεάζοντας τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ και το δημοψήφισμα για το Brexit.
Στην Ελλάδα, η Palantir συνεργάστηκε με την κυβέρνηση Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, προσφέροντας πλατφόρμες ανάλυσης δεδομένων για την παρακολούθηση της επιδημιολογικής κατάστασης. Η συνεργασία αυτή, αν και παρουσιάστηκε ως εργαλείο διαχείρισης της κρίσης δημόσιας υγείας, προκάλεσε ανησυχίες σε φορείς προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) ζήτησε επίσημες διευκρινίσεις για τη φύση των δεδομένων που ανταλλάχθηκαν και τον ρόλο της εταιρείας. Παρόλο που η κυβέρνηση υποστήριξε ότι δεν παραδόθηκαν προσωπικά δεδομένα, η έλλειψη πλήρους διαφάνειας σε συνδυασμό με το ιστορικό της Palantir σε ζητήματα επιτήρησης και χειραγώγησης εγείρουν εύλογες ανησυχίες για τη μελλοντική της παρουσία στην Ελλάδα, ιδίως σε μια περίοδο όπου η χώρα επενδύει μαζικά σε υποδομές ΤΝ, όπως ο «Δαίδαλος» και ο «Φάρος».
Δεν πρόκειται για την προστασία της ελευθερίας. Πρόκειται για την κατάργηση της ελευθερίας.
Αυτό που βλέπουμε είναι η μετατροπή της Αμερικής σε μια ψηφιακή φυλακή. Μια φυλακή όπου οι κρατούμενοι λένε ότι είναι ελεύθεροι, ενώ κάθε κίνηση, κάθε λέξη, κάθε σκέψη παρακολουθείται, καταγράφεται και χρησιμοποιείται για να αποδώσει μια «βαθμολογία απειλής» που καθορίζει τη θέση μας στη νέα ιεραρχία της υπακοής.
Τα εργαλεία που επιτρέπουν αυτό το καθεστώς παρακολούθησης δεν είναι καινούργια, αλλά υπό την καθοδήγηση του Τραμπ, συγχωνεύονται με πρωτοφανείς τρόπους και με την Palantir στο κέντρο αυτού του ψηφιακού δικτύου.
Η Palantir, που έχει επικριθεί εδώ και καιρό για το ρόλο της στην ενίσχυση των επιδρομών της ICE (Immigration and Customs Enforcement – Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνειακής Αστυνομίας) και της προληπτικής αστυνόμευσης, είναι τώρα έτοιμη να γίνει ο εγκέφαλος του καθεστώτος επιτήρησης του Trump.
Υπό το πρόσχημα της «ενοποίησης δεδομένων» και της «δημόσιας ασφάλειας», αυτή η σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα θα αναπτύξει συστήματα ενισχυμένα με AI για να χτενίσει τα πάντα, από πληροφορίες αναγνώρισης προσώπου και αναγνώστες πινακίδων κυκλοφορίας, έως αναρτήσεις κοινωνικών μέσων και μεταδεδομένα κινητών τηλεφώνων, διασταυρώνοντας όλα αυτά τα στοιχεία για να αξιολογήσει τον κίνδυνο που ενέχει ένα άτομο για το κράτος.
Αυτό δεν είναι εικασία. Συμβαίνει ήδη…
Η πλατφόρμα Gotham της Palantir, που χρησιμοποιείται από τις αρχές επιβολής του νόμου και τις στρατιωτικές υπηρεσίες, αποτελεί εδώ και καιρό τη ραχοκοκαλιά της παρακολούθησης και της προγνωστικής ανάλυσης σε πραγματικό χρόνο. Τώρα, με την υποστήριξη του Τραμπ, απειλεί να γίνει το κεντρικό νευρικό σύστημα ενός ψηφιακά επιβαλλόμενου αυταρχισμού.
Όπως η ίδια η Palantir παραδέχεται, στόχος της είναι να «ενισχύει τη λήψη αποφάσεων από τον άνθρωπο». Στην πράξη, όμως, αυτό μεταφράζεται σε αντικατάσταση της εύλογης υποψίας με μαθηματικούς δείκτες, των δικαστηρίων με αλγόριθμους, και της νομικής διαδικασίας με αυτοματοποιημένες ροές δεδομένων.
Σε αυτό το νέο καθεστώς, η αθωότητά σας θα είναι άνευ σημασίας. Ο αλγόριθμος θα αποφασίζει ποιος είσαι…
Για να κατανοήσουμε πλήρως τον κίνδυνο αυτής της συγκυρίας, πρέπει να ακολουθήσουμε τη μακρά πορεία της κρατικής επιτήρησης — από μυστικά προγράμματα πληροφοριών όπως το COINTELPRO και τον νόμο USA PATRIOT, έως το σημερινό ψηφιακό «δίχτυ» επιτήρησης με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη και τα κέντρα συγχώνευσης δεδομένων.
Βασισμένο σε αυτό το ιστορικό κατάχρησης εξουσίας, το κράτος έχει εξελίξει τις τακτικές του: ανθρώπινοι πληροφοριοδότες αντικαθίστανται από αλγορίθμους, και οι παρακολουθήσεις από μεταδεδομένα—καθιστώντας την πρόβλεψη εγκλήματος σχεδόν ισότιμη με δίωξη.
Κάθε ειδοποίηση στο κινητό, κάθε στίγμα GPS, σάρωση προσώπου, αγορά στο διαδίκτυο ή «μου αρέσει» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνεται μέρος του λεγόμενου «ψηφιακού αποτυπώματός» σου — ένα μονοπάτι από μεταδεδομένα που πλέον χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να δημιουργεί συμπεριφορικά προφίλ. Το FBI το αποκαλεί «πληροφορίες ανοιχτού κώδικα». Αλλά ας μην υπάρχει αμφιβολία: πρόκειται για μαζική επιτήρηση, και είναι βαθιά αντισυνταγματική.
Ήδη, κρατικές υπηρεσίες αξιοποιούν αυτά τα δεδομένα για να δημιουργούν «αναλύσεις προτύπων ζωής», να εντοπίζουν άτομα που θεωρούνται «ριζοσπαστικοποιημένα» και να διεξάγουν προληπτικές έρευνες σε ανθρώπους που απλώς εκφράζουν αντικυβερνητικές απόψεις.
Αυτό δεν είναι επιβολή του νόμου. Είναι αστυνόμευση της σκέψης από μηχανές, το λογικό επακόλουθο ενός συστήματος που ποινικοποιεί τη διαφωνία και αναθέτει στους αλγορίθμους το έργο του εντοπισμού “στόχων”.
Ούτε αυτό είναι κάτι εντελώς καινούργιο…
Για δεκαετίες, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση φέρεται να διατηρεί μια άκρως απόρρητη βάση δεδομένων γνωστή ως Main Core, σχεδιασμένη να συλλέγει και να αποθηκεύει πληροφορίες σχετικά με τους Αμερικανούς που θεωρούνται πιθανές απειλές για την εθνική ασφάλεια.
Ο εναγκαλισμός της Palantir από τον Trump και η απαράμιλλη ικανότητά της να συγχωνεύει ροές παρακολούθησης, μεταδεδομένα κοινωνικών μέσων, δημόσια αρχεία και προβλέψεις που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, σηματοδοτεί μια επικίνδυνη εξέλιξη: μια σύγχρονη ανάσταση του Main Core, ψηφιοποιημένου, συγκεντρωτικού και πλήρως αυτοματοποιημένου.
Αυτό που κάποτε ήταν συγκεκαλυμμένος σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης γίνεται τώρα ενεργή πολιτική.
Αυτό που έχει προκύψει είναι ένα μοντέλο επιτήρησης πιο ευρύ από οτιδήποτε ονειρεύτηκαν τα προηγούμενα καθεστώτα. Ένας ψηφιακός πανόπτης όπου κάθε πολίτης θα παρακολουθείται συνεχώς και κάθε κίνηση του θα καταγράφεται σε μια κυβερνητική βάση δεδομένων και όχι από ανθρώπους, αλλά από μηχανές χωρίς συνείδηση, χωρίς συμπόνια και χωρίς συνταγματικά όρια.
Αυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία. Αυτή είναι η Αμερική τώρα.
Καθώς αυτή η τεχνολογική τυραννία επεκτείνεται, οι θεμελιώδεις διασφαλίσεις του Συντάγματος, αυτά τα υποτιθέμενα προπύργια ενάντια στην αυθαίρετη εξουσία, ακυρώνονται αθόρυβα και οι προστασίες του καθίστανται άνευ ουσίας.
Τι σημαίνει η Τέταρτη Τροπολογία σε έναν κόσμο όπου όλη σου η ζωή μπορεί να ερευνηθεί, ταξινομηθεί και βαθμολογηθεί χωρίς ένταλμα; Τι σημαίνει η Πρώτη Τροπολογία όταν η έκφραση διαφωνίας αρκεί για να σε χαρακτηρίσουν εξτρεμιστή; Και τι απομένει από το τεκμήριο της αθωότητας, όταν την ενοχή σου την καθορίζουν αλγόριθμοι;
Το Σύνταγμα γράφτηκε για τους ανθρώπους και όχι για τη διακυβέρνηση των μηχανών. Δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις προγνωστικές αναλύσεις που έχουν εκπαιδευτεί να παρακάμπτουν δικαιώματα, να παρακάμπτουν τη λογοδοσία και να αυτοματοποιούν την τυραννία.
Και αυτό είναι το φινάλε: η αυτοματοποίηση του αυταρχισμού…
Ένα αδιάκοπο, παντοδύναμο καθεστώς επιτήρησης με πυρήνα την τεχνητή νοημοσύνη, που καθιστά τη νομική διαδικασία περιττή και τη διαφωνία θανάσιμα επικίνδυνη.
Ωστόσο, δεν είναι πολύ αργά για να αντισταθούμε, αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί επίγνωση, θάρρος και προθυμία να αντιμετωπίσουμε τον μηχανισμό της δικής μας αιχμαλωσίας.
Μην έχετε αυταπάτες: η κυβέρνηση δεν είναι σύμμαχός σας σε αυτό. Ούτε όμως και οι εταιρείες που χτίζουν αυτή την ψηφιακή φυλακή. Τρέφονται από τα δεδομένα σας, τον φόβο σας και — πάνω απ’ όλα — τη σιωπή σας.
Για να αντισταθούμε, πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τα όπλα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούνται εναντίον μας.
Πρέπει:
να απαιτήσουμε διαφάνεια,
να επιβάλουμε όρια στη συλλογή δεδομένων,
να απαγορεύσουμε την προγνωστική στοχοποίηση και
να διαλύσουμε τα κέντρα συγχώνευσης δεδομένων που τροφοδοτούν αυτήν τη μηχανή.
Πρέπει να αντιμετωπίζουμε την επιτήρηση με την τεχνητή νοημοσύνη με την ίδια καχυποψία που κάποτε είχαμε για την μυστική αστυνομία. Γιατί αυτό ακριβώς έχει γίνει η διακυβέρνηση με τεχνητή νοημοσύνη. Μυστική αστυνομία, αλλά πιο έξυπνη, πιο γρήγορη και λιγότερο υπεύθυνη.
Δεν έχουμε πολύ χρόνο…
Η συμμαχία του Trump με την Palantir είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι, όχι μόνο για το πού βρισκόμαστε, αλλά και για το πού κατευθυνόμαστε.
Ένα μέρος όπου η ελευθερία είναι υπό όρους, τα δικαιώματα είναι ανακλητά και η δικαιοσύνη αποφασίζεται με κώδικα μηχανής.
Από την Palantir στον Δαίδαλο: Η Ελλάδα στη σκιά των αλγορίθμων
Η αμερικανική εμπειρία με την Palantir και το σύστημα “Main Core” δεν είναι απλώς μια σκοτεινή αφήγηση για μια μακρινή χώρα. Είναι και ένας καθρέφτης για όσα ετοιμάζονται ή ήδη εφαρμόζονται στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
Στην Ελλάδα, δύο φιλόδοξα τεχνολογικά έργα ΑΙ βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη:
Ο Δαίδαλος, ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής, αναμένεται να λειτουργήσει το 2026 στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου. Με υπολογιστική ισχύ 89 PetaFlops — 150 φορές μεγαλύτερη από τον υπάρχοντα ARIS — θα συγκαταλέγεται στους 20 ισχυρότερους υπολογιστές παγκοσμίως. Θα χρησιμοποιείται για την υποστήριξη έργων τεχνητής νοημοσύνης, ανάλυσης μεγάλων δεδομένων, μετεωρολογίας, ιατρικής και άλλων κρίσιμων τομέων.
Ο Φάρος, το πρώτο ελληνικό «εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης», θα αξιοποιήσει τη δύναμη του Δαίδαλου για να προωθήσει εφαρμογές ΤΝ σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, ο πολιτισμός και η γλώσσα. Θα ενισχύσει νεοφυείς επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα, με στόχο η Ελλάδα να μπει δυναμικά στο ευρωπαϊκό AI οικοσύστημα.
Αυτά τα έργα, από τεχνολογική και επιστημονική σκοπιά, είναι καθοριστικά.
Ωστόσο, γεννούν κρίσιμα ερωτήματα:
Ποιος θα ελέγχει πώς χρησιμοποιείται αυτή η ισχύς;
Ποιοι έχουν πρόσβαση στα δεδομένα;
Ποιες δικλείδες ασφαλείας υπάρχουν για να αποτραπεί η μετατροπή της υποδομής καινοτομίας σε εργαλείο μαζικής επιτήρησης;
Η εμπειρία των ΗΠΑ δείχνει πώς μια τεχνολογία, σχεδιασμένη για την έρευνα ή τη «δημόσια ασφάλεια», μπορεί να καταλήξει να στοχοποιεί πολίτες, να χαρτογραφεί σκέψεις και να καταστέλλει φωνές.
Η Ελλάδα, με την πρόσφατη εμπειρία των υποκλοπών, δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει αυτούς τους κινδύνους. Ούτε να παραδώσει την ψηφιακή της κυριαρχία σε αλγορίθμους χωρίς διαφάνεια και δημοκρατική λογοδοσία.
Η εισαγωγή του Προσωπικού Αριθμού (Π.Α.) για κάθε πολίτη, ως «ψηφιακή ταυτότητα»
Η εισαγωγή του Προσωπικού Αριθμού (Π.Α.) για κάθε πολίτη, ως «ψηφιακή ταυτότητα» ενιαίας χρήσης, παρουσιάζεται ως τεχνοκρατική καινοτομία που θα απλοποιήσει τις συναλλαγές με το κράτος. Στην πραγματικότητα όμως, συνιστά το πιο κρίσιμο βήμα στην κατεύθυνση της ολικής συγκέντρωσης δεδομένων: κάθε πτυχή της ζωής ενός ανθρώπου, από την υγεία και τις οικονομικές του κινήσεις, μέχρι το ποινικό του μητρώο, τα ασφαλιστικά του στοιχεία, την κατανάλωσή του και τις μετακινήσεις του, συνδέεται πλέον με έναν μοναδικό αριθμό.
Όταν αυτή η υποδομή συναντά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, εργαλεία προγνωστικής ανάλυσης, και λογισμικά όπως αυτά της Palantir, ανοίγει ο δρόμος για ένα ψηφιακό προφίλ κάθε πολίτη, όχι απλώς για διοικητική χρήση, αλλά και για αξιολόγηση συμπεριφοράς, «διαβαθμίσεις εμπιστοσύνης», ακόμα και προληπτικό έλεγχο.
Στο όνομα της αποδοτικότητας, δημιουργείται το υπόβαθρο για ένα οιονεί σύστημα κοινωνικής πίστωσης, σαν αυτά που σήμερα προκαλούν τρόμο όταν εφαρμόζονται σε αυταρχικά καθεστώτα. Η διαφορά είναι πως εδώ, εφαρμόζεται με την πλήρη αποδοχή των θεσμών, χωρίς δημόσια διαβούλευση και με ελάχιστο διάλογο για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ελευθερία και την ιδιωτικότητα.
Ο κίνδυνος δεν είναι θεωρητικός. Είναι τώρα και είναι εδώ.
Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν μας παρακολουθούν, αυτό είναι πλέον δεδομένο, αλλά αν θα το αποδεχτούμε αβίαστα.
Θα γκρεμίσουμε αυτό το ηλεκτρονικό στρατόπεδο συγκέντρωσης ή θα συνεχίσουμε να χτίζουμε τα θεμέλια της δικής μας υποδούλωσης;
Αν ανταλλάξουμε την ελευθερία με την ευκολία και την ιδιωτικότητα με την ασφάλεια, θα βρεθούμε κλειδωμένοι σε μια φυλακή που εμείς οι ίδιοι βοηθήσαμε να χτιστεί και τα κάγκελα της δεν θα είναι από σίδερο, αλλά από δεδομένα.
Σχολιάστε το άρθρο μας
Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.
