Μπορεί να προήλθε από δορυφορική ρωσική επίθεση ή κυβερνοεπίθεση του Ισραήλ το «μαύρο» που έπεσε σε Ισπανία και Πορτογαλία; Μπορεί να ευθύνονται η υπερφόρτωση δικτύου και η εξάρτηση από την ασταθή «πράσινη» ενέργεια; Μόλις στις 16 Απριλίου 2025, το δίκτυο της Ισπανίας λειτούργησε εξ ολοκλήρου με ΑΠΕ για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια μιας εργάσιμης ημέρας. Ανησυχία και στην Ελλάδα μετά το μπλακ άουτ σε Ισπανία και Πορτογαλία – Έκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο Ενέργειας
Πολλοί ήδη έχουν συνδέσει αυτό το γενικό μπλακ άουτ με τις οδηγίες που είχε εκδώσει πριν λίγο καιρό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για άμεση συγκέντρωση προμηθειών από τους Ευρωπαίους πολίτες, ικανές για να μπορούν να επιβιώσουν χωρίς κρατική βοήθεια για τουλάχιστον 72 ώρες, αναρωτώμενοι μήπως αυτό το μπλακ άουτ είναι μια πρόβα για κάτι μεγαλύτερο που έρχεται…
Στις 28 Απριλίου 2025, μια μαζική διακοπή ρεύματος έπληξε την Ισπανία, την Πορτογαλία και περιοχές της Γαλλίας, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους. Η διακοπή ρεύματος, που ξεκίνησε γύρω στις 12:30 μ.μ. τοπική ώρα, διέκοψε κρίσιμες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων αεροδρομίων, μετρό, φανάρια και τηλεπικοινωνίες σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο και τη νότια Γαλλία. Η Ισπανία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και η Λισαβόνα να έχουν πληγεί σοβαρά.
Ωστόσο πολλοί ήδη έχουν συνδέσει αυτό το γενικό μπλακ άουτ με τις οδηγίες που είχε εκδώσει πριν λίγο καιρό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για άμεση συγκέντρωση προμηθειών από τους Ευρωπαίους πολίτες, ικανές για να μπορούν να επιβιώσουν χωρίς κρατική βοήθεια για τουλάχιστον 72 ώρες, αναρωτώμενοι μήπως αυτό το μπλακ άουτ είναι μια πρόβα για κάτι μεγαλύτερο που έρχεται…
Η αιτία της ξαφνικής βύθισης της Ιβηρικής Χερσονήσου στο σκοτάδι παραμένει ασαφής, αλλά ο ισπανικός φορέας εκμετάλλευσης δικτύου REE ανέφερε μια ξαφνική πτώση στην παροχή ρεύματος, η οποία διέκοψε τη διασύνδεση δικτύου Ισπανίας-Γαλλίας. Η REN της Πορτογαλίας υπαινίχθηκε ότι «ακραίες διακυμάνσεις θερμοκρασίας» στην Ισπανία προκάλεσαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» στις γραμμές υψηλής τάσης, αν και δεν υπάρχουν οριστικά στοιχεία που να υποδεικνύουν μία μόνο αιτία και δεν έχει αποκλειστεί μια κυβερνοεπίθεση.
Στην Ισπανία μέχρι αργά τη Δευτέρα, περίπου το 50% της ηλεκτροδότησης είχε αποκατασταθεί, με το 62% των υποσταθμών να έχουν επανέλθει σε λειτουργία. Η Γαλλία και το Μαρόκο παρείχαν επιπλέον ηλεκτρική ενέργεια για να βοηθήσουν στην ανάκαμψη.
Στη Γαλλία η διακοπή επηρέασε για λίγο τις νότιες περιοχές όπως η Χώρα των Βάσκων, αλλά η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε γρήγορα. Η Γαλλία έστειλε έως και 2.000 MW στην Ισπανία.
Η διακοπή ρεύματος σταμάτησε τα τρένα, ακυρώθηκαν πτήσεις (π.χ., στο αεροδρόμιο Barajas της Μαδρίτης) και ανέστειλε εκδηλώσεις όπως το τουρνουά τένις Madrid Open. Νοσοκομεία αντιμετώπισαν προβλήματα και εκκενώσεις του μετρό πραγματοποιήθηκαν σε μεγάλες πόλεις.
Η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης συνεχίζεται, με την Ισπανία να αναμένει πλήρη αποκατάσταση σύντομα, ενώ ο διαχειριστής του δικτύου της Πορτογαλίας προειδοποίησε ότι μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα. Η ισπανική Red Eléctrica εκτίμησε ότι η αποκατάσταση θα διαρκέσει 6 έως 10 ώρες, με πλήρη σταθεροποίηση εντός εβδομάδας. Η πορτογαλική REN ενεργοποίησε πρωτόκολλα έκτακτης ανάγκης, ενώ η κυβέρνηση συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση για τον συντονισμό των ενεργειών. Η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης ξεκίνησε σταδιακά το απόγευμα της Δευτέρας.
Η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού της Ισπανίας Σάντσεθ
«Δεν έχουμε ακόμη συμπερασματικές πληροφορίες για τα αίτια» της διακοπής, είπε ανακοίνωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ στο σύντομο μήνυμά του προς τον ισπανικό λαό. «Για αυτό ζητώ από τους πολίτες, όπως το κάναμε και σε παλαιότερες κρίσεις, να ενημερώνονται από επίσημες πηγές» και να μην ακούν «εικασίες», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι ελπίζει να αποκατασταθεί γρήγορα η βλάβη και διαβεβαίωσε ότι το κράτος είναι «επί ποδός». Υπενθύμισε ότι έχει ήδη επανέλθει το ηλεκτρικό σε ορισμένες περιοχές στα βόρεια και στα νότια, χάρη στις διασυνδέσεις του δικτύου με τη Γαλλία και το Μαρόκο. Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί και οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας με φυσικό αέριο επαναλειτουργούν σε όλη τη χώρα.
Ο Σάντσεθ σημείωσε επίσης ότι τα συστήματα πληρωμών και ψηφιακών συναλλαγών λειτουργούν κανονικά και δεν έχουν παρατηρηθεί προβλήματα δημόσιας ασφάλειας. Οι τηλεπικοινωνίες όμως είναι «σε κρίσιμο σημείο» και για αυτό οι πολίτες θα πρέπει «να χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους με υπευθυνότητα και μόνο για σύντομες κλήσεις».
Μπορεί να ευθύνονται η υπερφόρτωση δικτύου, η εξάρτηση από την ασταθή «πράσινη» ενέργεια και η έλλειψη εφεδρικής χωρητικότητας για το ξαφνικό μπλάκ άουτ;
Υπερφόρτωση του δικτύου
Η Ισπανία και η Πορτογαλία υπέστησαν μαζική διακοπή ρεύματος, που αποδόθηκε σε «πολύ ισχυρή ταλάντωση» στο ηλεκτρικό δίκτυο, με αποτέλεσμα την αποσύνδεση του ιβηρικού δικτύου από το ευρωπαϊκό σύστημα.
Η Red Eléctrica, ο διαχειριστής του ισπανικού δικτύου, και η REN, ο αντίστοιχος της Πορτογαλίας, ανέφεραν ότι «ακραίες διακυμάνσεις θερμοκρασίας» σε γραμμές υψηλής τάσης προκάλεσαν αστάθεια στη συχνότητα και την τάση του δικτύου.
Η υπερφόρτωση μπορεί να προκύψει από ξαφνικές διακυμάνσεις στη ζήτηση ή την προσφορά, ειδικά σε ένα διασυνδεδεμένο δίκτυο με υψηλή διείσδυση ανανεώσιμων πηγών. Παρόλο που δεν υπάρχει άμεση απόδειξη ότι το δίκτυο ήταν υπερφορτωμένο λόγω υπερβολικής ζήτησης, η ταλάντωση υποδηλώνει ότι το σύστημα δεν μπόρεσε να σταθεροποιηθεί μετά από κάποια διαταραχή.
Υψηλή εξάρτηση από ασταθή «πράσινη» ενέργεια
Η Ισπανία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στις ανανεώσιμες πηγές, με το 56% της ηλεκτρικής ενέργειας το 2024 να προέρχεται από ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική). Στις 16 Απριλίου 2025, το δίκτυο της Ισπανίας λειτούργησε εξ ολοκλήρου με ΑΠΕ για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια μιας εργάσιμης ημέρας, με την αιολική να καλύπτει το 45,8% και την ηλιακή το 27%.
Ορισμένοι αναλυτές υποθέτουν ότι η εξάρτηση από «πηγές χαμηλής αδράνειας» όπως η αιολική και η ηλιακή μπορεί να συνέβαλε στην αστάθεια του δικτύου. Έκθεση της ENTSO-E το 2022 είχε προειδοποιήσει ότι η μείωση της συνολικής αδράνειας του συστήματος (λόγω της αντικατάστασης συμβατικών γεννητριών, όπως άνθρακα ή φυσικού αερίου, με ΑΠΕ) μειώνει την ικανότητα του δικτύου να σταθεροποιείται άμεσα μετά από διαταραχές.
Έλλειψη εφεδρικής χωρητικότητας
Η Ισπανία έχει μειώσει τη χρήση ορυκτών καυσίμων (23% της ηλεκτρικής ενέργειας το 2024) και έχει κλείσει όλους τους σταθμούς άνθρακα, ενώ σχεδιάζει τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας έως το 2035. Η απουσία αυτών των σταθερών πηγών παραγωγής, που παρέχουν «αδράνεια» στο δίκτυο, μπορεί να επιδεινώσει την αστάθεια σε περιπτώσεις όπως αυτή της 28ης Απριλίου.
Η Ισπανία στοχεύει σε 22 GW αποθηκευτικής ικανότητας έως το 2030, κυρίως μέσω μπαταριών, αλλά η τρέχουσα υποδομή αποθήκευσης παραμένει περιορισμένη. Χωρίς επαρκή αποθήκευση, η διαλείπουσα φύση των ΑΠΕ μπορεί να δημιουργήσει κενά στην παροχή, ειδικά σε ακραίες συνθήκες.
Οι συμβατικές γεννήτριες (π.χ. φυσικό αέριο) εξακολουθούν να παίζουν ρόλο στην εξισορρόπηση, αλλά η μείωση της εξάρτησης από αυτές περιορίζει την εφεδρική ικανότητα.
Μπορεί να προήλθε από δορυφορική ρωσική επίθεση ή κυβερνοεπίθεση του Ισραήλ το «μαύρο» που έπεσε σε Ισπανία και Πορτογαλία;
Ελάχιστα πείθει η θεωρία της Μαδρίτης και της Λισαβόνας για το σημερινό ολικό black out στις δύο χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου: Η θεωρία ότι «Μπορεί να προκλήθηκαν από ταλαντώσεις στα καλώδια λόγω απότομων θερμικών μεταβολών», δεν θα μπορούσε να υιοθετείται ούτε σε επιστημονικής φαντασίας βιβλίο.
Ορισμένοι σχολιαστές εξέφρασαν φόβους για μια «ρωσική κυβερνοεπίθεση» μετά από παρόμοια πλήγματα κατά της Ευρώπης στο παρελθόν.
Το Υπουργείο Εσωτερικών της Πορτογαλίας δήλωσε ότι δεν αποκλείει μια κυβερνοεπίθεση ως πιθανή αιτία. Το αν προέρχεται από τη Ρωσία ή το Ισραήλ είναι ένα ζήτημα προς διερεύνηση σε αυτή τη περίπτωση.
Η Ρωσία άλλωστε έχει προηγμένα δορυφορικά συστήματα, όπως ο Cosmos 2553, που έχει συνδεθεί με υποψίες για στρατιωτικές ή κατασκοπευτικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης αντιδορυφορικών όπλων. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν αυτά τα συστήματα με το συγκεκριμένο μπλακ άουτ.
Ανησυχία και στην Ελλάδα μετά το μπλακ άουτ σε Ισπανία και Πορτογαλία – Έκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο Ενέργειας
Χάος και τρόμο έχει προκαλέσει το πρωτοφανές μπλακ άουτ έπληξε την Ισπανία και την Πορτογαλία, αφήνοντας δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και προκαλώντας σοβαρές διαταραχές σε βασικές υποδομές και υπηρεσίες. Το φαινόμενο επηρέασε επίσης περιοχές της Γαλλίας, ενώ προκάλεσε ανησυχία στην Ελλάδα για την ευστάθεια του ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου.
Έκτακτη σύσκεψη στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ)
Λόγω των εξελίξεων στην Ιβηρική Χερσόνησο, το ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη με τη συμμετοχή του Υπουργού Ενέργειας, του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και της ΡΑΕ. Στη σύσκεψη εξετάστηκαν τα αίτια του μπλακ άουτ και η πιθανότητα επέκτασης του φαινομένου σε άλλες χώρες. Αποφασίστηκε η ενίσχυση των μέτρων επιτήρησης του ελληνικού δικτύου, η επικαιροποίηση των σχεδίων έκτακτης ανάγκης και η διεξαγωγή ασκήσεων ετοιμότητας.
Η Ελλάδα, αν και δεν επηρεάστηκε άμεσα, καλείται να επανεξετάσει τα σχέδια έκτακτης ανάγκης και να ενισχύσει τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και τα αποθέματα φυσικού αερίου, προκειμένου να αντιμετωπίσει ενδεχόμενες μελλοντικές κρίσεις.
Σχολιάστε το άρθρο μας
Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.
Ακολουθήστε το ellinikiafipnisis.com
στο Facebook…
στο Twitter
στο Viber
στο Telegram
στο GAB…
κοινοποιήστε το και στους φίλους σας!
