Απολιγνιτοποίηση, Ενέργεια – Φωτοβολταικά, περιβάλλον και πράσσειν άλογα (πράξεις χωρίς λογική)

Γράφει ο Δημήτρης Π. Παναγιωτόπουλος

Καθηγητής ΕΚΠΑ, Δικηγόρος  Παρ’ Αρείω Πάγω και ΣτΕ 

Με αφορμή  τη συζήτηση που έγινε στη Βουλή μετά την κατάθεση επίκαιρης ερώτησης του Βουλευτή Θεσσαλονίκης Νίκου Παπαδόπουλου στις 26-2-2025, προς τον ΥΠΟΥΡΓΌ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ με θέμα την ΜΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ  ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ 279,9992 MW ΚΑΙ 269,230000 MW ΣΤΗ ΘΕΣΗ «ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟ» Δ.Ε. ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΥ, ΤΟΛΟΦΩΝΑΣ, ΔΗΜΟΥ ΔΩΡΙΔΟΣ Π.Ε. ΦΩΚΙΔΑΣ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΓΗ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ», είναι σημαντικό κανείς να σχολιάσει τις απόψεις που κατ’ αντιπαράθεση έθεσε στη συζήτηση ο Υπουργός Περιβάλλοντος  με το ερώτημα «μα τι θέλετε να γυρίσουμε στο Λιγνίτη;».

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι στη ερώτηση ετέθησαν καίρια θέματα επιστημονικώς τεκμηριωμένα, εξ΄ αφορμής ότι στις 20-06-2023 υποβλήθηκε προς αδειοδότηση η «ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (Μ.Π.Ε.) ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ 279,9992 MW ΣΤΗ ΘΕΣΗ «ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟ» Δ.Ε. ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΥ, ΤΟΛΟΦΩΝΑΣ, ΔΗΜΟΥ ΔΩΡΙΔΟΣ Π.Ε. ΦΩΚΙΔΑΣ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ».

Η εγκατάσταση αφορά στην ευρύτερη περιοχή του Μαλανδρίνου,  καλύπτοντας σχεδόν εξ’ ολοκλήρου τον κάμπο της περιοχής περί τα 3.500 στρέμματα γης. Επίσης στις 23-09-2024 υποβλήθηκε στην Αρμόδια Περιβαλλοντική Αρχή προς αδειοδότηση νέο έργο, γειτονικό με το πρώτο, της ίδιας εταιρείας  με τίτλο «ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ 269,230000 MW ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «ΧΟΖΕΤΙΑ», ΙΣΧΥΟΣ 269,23 MW ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟ, Δ.Ε. ΛΙΔΩΡΙΚΟΥ, Δ. ΔΩΡΙΔΟΣ, ΠΕ ΦΩΚΙΔΑΣ, Π. ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»

Το πρόβλημα και για το οποίο έχει ενδιαφέρον η ερώτηση στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι η ως άνω υποβληθείσα προς αδειοδότηση μελέτη για εγκατάσταση Φωτοβολταϊκού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μεγίστης ισχύος καλύπτει σχεδόν εξ’ ολοκλήρου την έκταση της περιοχής, περί τα 3.500 στρέμματα γης.

Όπως επισημάνθηκε από τον ερωτώντα Βουλευτή, από το Νοέμβριο του 2018 υφίσταται Μελέτη-Αξιολόγηση του εδάφους της περιοχής του οικισμού του Μαλανδρίνου που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Εδαφοϋδατικών Πόρων Τμήμα Εδαφολογίας Αθηνών (ΙΕΑ) υπό την αιγίδα του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ) με θέμα «Χαρτογράφηση-Ταξινόμηση-Αξιολόγηση των εδαφών του ΔΔ ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟΥ του ΔΗΜΟΥ ΔΩΡΙΔΑΣ». Από τη μελέτη αυτή η οποία είναι υπόψη του Δήμου Δωρίδος αλλά και του υπουργού Γεωργίας,    προέκυψε ότι:

«τα εδάφη του Δ.Δ. Μαλανδρίνου τυγχάνουν εξαιρετικά κατάλληλα για τις αροτριαίες καλλιέργειες, τις δενδρώδεις καλλιέργειες, τα αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά, τα πράσινα λαχανικά καθώς και για την καλλιέργεια σιτηρών και καλαμποκιού, ενώ προκρίθηκε η διατήρηση – ενίσχυση της γονιμότητας των εδαφών αυτών με την εφαρμογή κατάλληλων συστημάτων, όπως είναι αυτά της βιολογικής ή αειφορικής γεωργίας καθώς και η διατήρηση της κτηνοτροφίας με την εκπόνηση ειδικού διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης».

Έχει αξιολογηθεί και κριθεί, δηλαδή, αρμοδίως και τεκμηριωμένα ότι τα εδάφη του Δ.Δ. Μαλανδρίνου (εντός αυτών συμπεριλαμβάνονται και αυτά όπου χωροθετείται ο Φ/Σ) είναι κατάλληλα για γεωργική αξιοποίηση (σημαντικό ποσοστό εκτάσεων εξάλλου ήδη καλλιεργούνται) καθώς πληρούν τα επιστημονικά κριτήρια της υψηλής παραγωγικότητας και της γονιμότητας. Πάνω στη γη αυτή  προωθούνται έργα 550 MW, στην καρδιά της Δωρίδας, σε απόσταση αναπνοής και οπτικής επαφής, από τα χωριά του Μαλανδρίνου, Βραίλας, Σώταινας, Ερατεινής. Ειδικότερα, επρόκειτο να εγκατασταθούν σε απόσταση αναπνοής από τον οικισμό του Μαλανδρίνου και Βραίλας σε απόσταση μόλις λίγων μέτρων από τις περισσότερες κατοικίες του προκαλώντας συντριπτική οπτική όχληση ουδόλως λαμβάνοντας υπόψη και τον αρχαιολογικό χώρο, της αρχαϊκής εποχής «Πόλεως Φύσκος» στην κοινότητα Μαλανδρίνου.

Έτσι, οι λίγοι κάτοικοι της επαρχίας αυτής στη συγκεκριμένη περιοχή, που παραμένουν και προσπαθούν να δραστηριοποιηθούν ακόμα στα χωριά τους, ασκώντας κυρίως κτηνοτροφικές και αγροτικές δραστηριότητες, θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα γιγάντιο έργο που θα δεσμεύσει για δεκαετίες παραγωγική γη στερώντας την από πρόσωπα και από ζώα.

Επισημαίνεται δε, ότι στην προβολή της ερώτησης τονίστηκε ότι για το πρόβλημα των Φωτοβολταϊκών για τον κάμπο Μαλανδρίνου, από την αρχή της πρώτης υποβληθείσας περιβαλλοντικής Μελέτης προς διαβούλευση (https://www.doriep.gr/index.php/el/ekdiloseis/ape-anaptyxii-dorida?showall=&start=1 ), όπως και στη δεύτερη μελέτη της οποίας η  διαβούλευση έληξε στις 19-12-2024, έχουν συμμετάσχει και έχουν τεκμηριώσει με ειδικές γνωμοδοτήσεις την αρνητική θέση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στην ευρύτερη αυτή περιοχή ο Δήμος Δωρίδας, η Ένωση  Δωριέων Επιστημόνων, όπως και οι τοπικές κοινότητες και φορείς  Μαλανδρίνου, Αμυγδαλιάς, Βραίλας  και Πεντάπολης, ενώ το Περιφερειακό Συμβούλιο  Στερεάς Ελλάδος  σε ειδική απόφαση του έχει τοποθετηθεί αρνητικά για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου στην εν λόγω περιοχή.

Ειδικώς επισημάνθηκε δε από τον ερωτώντα ότι η επένδυση αυτή θα καταδικάσει σε αφανισμό όλες τις  δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα της περιοχής, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, έργα υποδομής καθιστώντας την περιοχή κρανίου τόπο και θα προκαλέσει αφανισμό των κατοίκων και της τοπικής κοινωνίας!. Για να λάβει την απάντηση από τον ερωτώμενο Υπουργό ότι όλα τα ανωτέρω επιστημονικώς αναδειχθέντα ζητήματα είναι αντιεπιστημονικά με το ερώτημα « μα τι θέλετε να πάμε πίσω στον λιγνίτη», ξεχνώντας βεβαίως την στροφή της πολιτικής του κόμματος που κυβερνά δια στόματος τελευταία του Πρωθυπουργού ότι «χρησιμοποιήσουμε και το λιγνίτη».

Είναι μεγίστης σημασίας να τονιστεί ότι δεν ανήκει στο πνεύμα των επενδύσεων Α.Π.Ε. και της πράσινης ενέργειας να επιβάλλονται στις κοινωνίες τεράστια έργα μέσα στις αυλές των σπιτιών τους.

Κατά τον σχεδιασμό του έργου δεν ελήφθησαν υπόψη  χωροταξικοί παράγοντες, ούτε οι ανθρώπινες και γεωργικές δραστηριότητες στην περιοχή, η οποία αποτελεί γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, ούτε προηγούμενη συνολική μελέτη ή ολοκληρωμένο χωροταξικό σχέδιο αναφορικά με τις σχεδιαζόμενες μονάδες στην περιοχή, την τοποθεσία τους, τις αποστάσεις μεταξύ τους, τις επιτρεπτές παρακείμενες δραστηριότητες και τις ενδεχόμενες σωρευτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη λειτουργία περισσότερων όμοιων μονάδων, παράγοντες οι οποίοι θα έπρεπε οπωσδήποτε να ληφθούν υπόψη, πριν προκριθεί η περιοχή εγκατάστασης του Φ/Σ (βλ. ιδίως ΣτΕ 1544/2023).

Διαπιστώνεται επομένως παραβίαση της Συνταγματικής αρχής της βιώσιμης ανάπτυξης καθώς η προκαλούμενη από τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον είναι μη επανορθώσιμη και έχει τέτοια έκταση και συνέπειες, ώστε προδήλως να αντιστρατεύεται την παραπάνω συνταγματική αρχή (Σ.τ.Ε. 3478/2000 Ολομ, 613/2002 Ολομ., 2547/2005, 2125/2009, 570/2012, 3049/2015, 2787/2017, 1286/2019).

Το έργο αυτό  θα επηρεάσει καταρχάς την κτηνοτροφία της περιοχής της Δωρίδας, ειδικότερα των δημοτικών ενοτήτων περιοχής Μαλανδρίνου –  Λιδωρικίου, καθώς σύμφωνα με την αρνητική Γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου Δωρίδας 

«τα δημόσια χορτολίβαδα προορίζονται να κατανέμονται στους κτηνοτρόφους προκειμένου αυτοί να βόσκουν τα ζώα τους. Για την καλύτερη διαχείριση των δημόσιων χορτολιβαδικών βοσκοτόπων εκδόθηκε ο νόμος 4351/2015, ο οποίος θεσπίζει τα διαχειριστικά σχέδια σύμφωνα με τα οποία πρέπει να γίνεται η διαχείριση των βοσκοτόπων αυτών. Τα διαχειριστικά σχέδια ενός βοσκοτόπου είναι δυνατό να προβλέπουν και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο. Πάντα όμως εξετάζονται κατά προτεραιότητα οι ανάγκες της κτηνοτροφίας.

Η νομοθεσία αυτή στοχεύει στην αειφορία των βοσκοτόπων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητας της εκτατικής κτηνοτροφίας. Προκειμένου οι κτηνοτρόφοι να τυγχάνουν οικονομικής ενίσχυσης στο πλαίσιο της ΚΓΠ πρέπει να δηλώνουν στο ΟΣΔΕ συγκεκριμένο βοσκότοπο στον οποίο βοσκούν τα ζώα τους. Αν για οποιοδήποτε λόγο, χάσουν το βοσκότοπο αυτό, πρέπει να τον αντικαταστήσουν με άλλο, σε διαφορετική περίπτωση δεν θα λάβουν οικονομική ενίσχυση. Επιπροσθέτως, η νέα ΚΓΠ, που θεσπίστηκε με τον Καν. (ΕΕ) 2021/2115 προβλέπει στο παράρτημα ΙΙΙ την αιδεσιμότητα ΚΓΠΚ1 σύμφωνα με την οποία η αναλογία καλλιεργούμενων και βοσκοτοπικών εκτάσεων πρέπει να παραμένει σταθερή από χρόνο σε χρόνο καθ’ όλη τη διάρκεια της ΚΑΠ δηλαδή έως το 2027. Αυτό σημαίνει ότι τυχόν μείωση των βοσκοτοπικών εκτάσεων θα πρέπει να συνοδευτεί από μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων».

Σε μια εποχή που το παραγωγικό πρότυπό της χώρας ειδικά στον πρωτογενή τομέα χρειάζεται νέους αγρότες και γη, η επένδυση που σχεδιάζεται θα στερήσει την πολύτιμη αυτή γη, ενώ η μεγάλη της έκταση θα δημιουργήσει ισχυρή περιβαλλοντική επίθεση στην περιοχή.

Επίσης, θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα ύδατα της περιοχής, καθώς οι σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις χωροθετούνται εντός του ποτάμιου υδατικού συστήματος «ΜΠΕΛΕΣΙΤΣΑ Ρ.» που εκβάλλει στην «ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΙΜΝΗ ΜΟΡΝΟΥ» και υπάγεται στις προστατευόμενες περιοχές πόσιμου νερού που προορίζονται για άντληση ύδατος για ανθρώπινη κατανάλωση.

Οι Φυλακές Μαλανδρίνου γειτνιάζουν με την περιοχή της επένδυσης του φωτοβολταϊκού πάρκου, δημιουργώντας θέματα  ασφαλείας. Στην ίδια περιοχή είναι σε χρόνια εκκρεμότητα έργα υποδομών, όπως ο «Παραλίμνιος αγωγός λυμάτων πέριξ της λίμνης του Μόρνου» και την χάραξη «Οδικού άξονα Άμφισσα – Λιδωρικίου».

Η υλοποίηση αυτού του τόσο μεγάλου έργου φωτοβολταϊκού πάρκου, καταστρέφει όλες  τις δραστηριότητες της περιοχής, που αφορούν στην κτηνοτροφία, στη μελισσοκομία, στα έργα υποδομής και με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε κατάσταση αφανισμού των κατοίκων της  περιοχής.

 Σημειώνεται, δε, ότι σύσσωμοι οι κάτοικοι, το Δημοτικό συμβούλιο και οι τοπικοί φορείς έχουν τοποθετηθεί αρνητικά σε σχέση με την αδειοδότηση και υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων φωτοβολταϊκών και σας επισυνάπτουμε την θέση του και τις παρατηρήσεις τους.

 Κατανοεί κανείς ότι μετά τον επαναπροσδιορισμό  των διεθνών σχέσεων και την κατάρρευση της πολιτικής agenda  της Νέας τάξης πραγμάτων με την επικράτηση των συμβάσεων του εθνικού καπιταλισμού ( βλ. ΗΠΑ –Ρωσσία), την τραγική μοίρα της Ελλάδος, που διέθεσε τους λιγνίτες στη Γερμανία, η οποία ακόμα και στο πλαίσιο της δήθεν κλιματικής αλλαγής θα τους χρησιμοποιεί μέχρι το 2038 , ενώ η Ελλάδα ως μπαταρία της ΕΕ με την άθλια πολιτική, της εδώ και τώρα «πράσινης ενέργειας», σε όλους τους κάμπους και τα βουνά της Ελλάδος, θα μείνει από ρεύμα! και με κατεστραμμένο τον πρωτογενή τομέα παραγωγής γιατί όπως τόνισε στη Βουλή και οε ερωτών Βουλευτής , «τα φωτοβολταικά δεν τρώγονται» .

Απαιτείται εδώ και τώρα αλλαγή πολιτικής, πριν είναι αργά!

Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.  To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.

By Έλληνας Πατριώτης

Απάντηση

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ