
Σήμερα, αν καταρρεύσει το ηλεκτρικό δίκτυο, αν χαθούν τα δίκτυα κινητής, αν σβήσει για λίγο το ψηφιακό μας Matrix… πόσοι θα επιβιώσουν;
Ο σημερινός άνθρωπος είναι το πιο αδύναμο πλάσμα της Γης. Δεν ξέρει να καλλιεργήσει. Δεν ξέρει να προσανατολιστεί. Δεν ξέρει να ξεχωρίσει τον ήλιο από τον φόβο του. Ένας άοπλος καταναλωτής μπροστά σε μια φύση που γελά με το χάλι του. Η αληθινή αποκάλυψη δε θα έρθει με πυρηνικά. Θα έρθει με ένα απλό “timeout server not responding.” Και τότε θα θυμηθεί ο κόσμος πως: κανείς δεν ξέρει πια να σκαλίζει γη, κανείς δεν ξέρει να φτιάχνει ρούχα χωρίς εργοστάσιο, κανείς δεν ξέρει να διαβάζει τον καιρό απ’ τον ουρανό, κανείς δεν μπορεί να διαβάσει την ψυχή χωρίς likes…
Άρθρο του Μιχάλη Χαιρετάκη
Ζούμε στην πιο πλούσια σε πληροφορίες εποχή της ανθρώπινης ιστορίας και ταυτόχρονα στην πιο ανούσια. Βιβλία, σειρές, ταινίες, ντοκιμαντέρ, podcasts, “έξυπνα” τηλέφωνα, αλγόριθμοι που διαλέγουν για εμάς.
Και μέσα σ’ αυτή την αφθονία; Ο άνθρωπος ο καταναλωτής. Όχι επιλογέας. Όχι δημιουργός. Όχι σκέψη. Καταναλώνει. Ρουφάει. Καταπίνει. Πληροφορίες αμφίβολης ποιότητας, χωρίς εσωτερικά φίλτρα, χωρίς κρίση, χωρίς πυξίδα.
Δε διαλέγει τι θα διαβάσει του το διαλέγουν. Δε διαλέγει τι θα δει του το πετάνε στα μούτρα. Δε μαθαίνει πια να ζει του μαθαίνουν να αντέχει, αποχαυνωμένος σε έναν ωκεανό ψηφιακού περιεχομένου.
Κι όμως… υπήρξε μια εποχή που η στέρηση ήταν ευλογία.
Όταν ένα και μόνο βιβλίο μπορούσε να αλλάξει τη ζωή σου. Όταν έβλεπες μία ταινία το μήνα, και τη συζητούσες για μήνες. Όταν η τεχνολογία δεν κάλυπτε κάθε ανάγκη σου και αναγκαζόσουν να σκεφτείς. Να μάθεις. Να εξελιχθείς.
Σήμερα, αν καταρρεύσει το ηλεκτρικό δίκτυο, αν χαθούν τα δίκτυα κινητής, αν σβήσει για λίγο το ψηφιακό μας Matrix… πόσοι θα επιβιώσουν;
Ο σημερινός άνθρωπος είναι το πιο αδύναμο πλάσμα της Γης. Δεν ξέρει να καλλιεργήσει. Δεν ξέρει να προσανατολιστεί. Δεν ξέρει να ξεχωρίσει τον ήλιο από τον φόβο του. Ένας άοπλος καταναλωτής μπροστά σε μια φύση που γελά με το χάλι του.
Η τεχνολογία, αυτή η θεά με τα χίλια πρόσωπα, τον έκανε άτρωτο αλλά μόνο μέσα στον δικό της ναό. Έξω από εκεί, είναι ένα άβουλο σώμα, χωρίς ένστικτο, χωρίς δεξιότητες, χωρίς ανάγκη για κατανόηση. Γιατί δεν υπάρχει πια χρόνος για ενσυνείδηση. Μόνο για ροή.
Η πληθώρα τον πνίγει. Η αφθονία τον φτωχαίνει…
Ίσως, η μεγαλύτερη καταστροφή δεν θα έρθει από την απώλεια της τεχνολογίας, αλλά από τη συνειδητοποίηση του πόσο την είχε κάνει υποκατάστατο της ίδιας της του ύπαρξης.
το μέλλον γράφεται με σιλικόνη, αλλά θα σβηστεί με χώμα
Κάποτε, υπήρχε ένας άνθρωπος που ήξερε να φτιάξει φωτιά με πέτρα. Σήμερα, υπάρχει ένας άλλος που δεν ξέρει να φτιάξει αυγό χωρίς Google.
Αν αύριο, για τρεις ημέρες, πέσουν όλα GPS, Wi-Fi, Cloud, τρόφιμα στα ράφια, φαρμακεία, εφαρμογές…
Θα μείνουν πίσω άνθρωποι που δεν έχουν ανοσία. Ούτε στο σκοτάδι. Ούτε στην πείνα. Ούτε στον φόβο του πραγματικού.
Η αληθινή αποκάλυψη δε θα έρθει με πυρηνικά. Θα έρθει με ένα απλό “timeout server not responding.”
Και τότε θα θυμηθεί ο κόσμος πως: κανείς δεν ξέρει πια να σκαλίζει γη, κανείς δεν ξέρει να φτιάχνει ρούχα χωρίς εργοστάσιο, κανείς δεν ξέρει να διαβάζει τον καιρό απ’ τον ουρανό, κανείς δεν μπορεί να διαβάσει την ψυχή χωρίς likes.
Ο άνθρωπος αντικατέστησε τη γνώση με ταχύτητα, την κρίση με swipe, την εμπειρία με βίντεο 15 δευτερολέπτων. Η ευκολία τον έπεισε ότι δε χρειάζεται τίποτα άλλο. Ότι μπορεί να έχει τα πάντα τώρα.
Και ό,τι δεν έρχεται τώρα, δεν αξίζει. Αλλά η φύση η μόνη που δε φορτώνει ποτέ δεν συγχωρεί την ψευδαίσθηση.
Όταν καεί ο server, όταν η πληροφορία χαθεί, όταν όλα σβηστούν σαν cache… τότε δε θα κριθεί ποιος ήξερε περισσότερα. Θα κριθεί ποιος θυμόταν να σκέφτεται.
H στροφή. Όχι σωτηρία. Όχι λύση. Μόνο ένας δρόμος που ακόμα υπάρχει, αν τολμήσεις να περπατήσεις ξυπόλυτος.
πώς ξαναγίνεται ο άνθρωπος άνθρωπος
Δεν είναι αργά. Είναι όμως αργό.
Ο δρόμος της επανάκτησης δεν έχει shortcuts. Δεν θα τον βρεις σε tutorial. Δεν έχει κουμπί “restore”.
Ο άνθρωπος για να ξαναγίνει άνθρωπος, πρέπει πρώτα να πεινάσει. Όχι από φαγητό αλλά από νόημα.
Πρέπει να σταματήσει να καταπίνει και να αρχίσει να χωνεύει. Να μην ρωτά “τι έχει σήμερα το feed”, αλλά “τι χρειάζεται η ψυχή μου σήμερα;”
Χρειάζεται να ξεμάθει: να διασκεδάζει με σκουπίδια, να μιλάει χωρίς να ακούει, να πατάει “share” αντί να νιώθει.
Και να ξαναμάθει: να κάθεται μόνος με τις σκέψεις του, να βλέπει χωρίς φίλτρα και φακούς, να φτιάχνει, να γράφει, να καλλιεργεί κάτι, οτιδήποτε, με τα χέρια του.
Για να σωθεί, πρέπει να θυμηθεί. Όχι τι έμαθε στο σχολείο. Όχι τι είδε στο Netflix. Αλλά τι ξέρει βαθιά μέσα του: το αρχέγονο ένστικτο, την παλαιά μνήμη, την προϊστορία της ανθρωπιάς.
Δεν χρειάζεται επανάσταση. Χρειάζεται απόσυρση. Από το περιττό. Από το θόρυβο. Από το ψεύτικο. Από το απλό “περνάω την ώρα”. Μόνο τότε, ίσως, να γίνει και πάλι επικίνδυνος. Όχι για τους άλλους. Αλλά για την ίδια του την παρακμή.
Ο άνθρωπος μετά την κατάρρευση…
Και τότε όταν σωπάσει η μηχανή, όταν η τελευταία μπαταρία δώσει το ψεύτικο της φως, όταν τα pixel μείνουν μαύρα και οι ειδοποιήσεις σταματήσουν, ο άνθρωπος θα ξυπνήσει. Πεινασμένος. Χωρίς manual.
Κοιτώντας γύρω του, δεν θα αναγνωρίζει τίποτα. Ούτε τον εαυτό του. Τα χέρια του, άδεια από πληκτρολόγια. Τα μάτια του, άδεια από οθόνες. Το μυαλό του, άδειο από ήχο.
Η ψυχή του; Ίσως… εκεί να μένει ακόμα λίγη σπίθα. Γιατί η αλήθεια δεν εξαφανίστηκε. Κρύφτηκε. Και περίμενε. Και μέσα στα αποκαΐδια της τεχνολογίας, μέσα στο βουβό χάος της μετάπτωσης, θα αρχίσει ξανά να ψάχνει. Όχι για Wi-Fi. Όχι για likes. Όχι για streaming. Αλλά για φωτιά. Για τροφή. Για νόημα. Για άλλους ανθρώπους.
Θα μάθει ξανά να κόβει ξύλα. Να πλέκει. Να μιλάει με τον άνεμο. Θα ανακαλύψει ξανά το βλέμμα. Την αφωνία της παρηγοριάς. Θα μάθει να λέει «ευχαριστώ» χωρίς emoji. Και «συγγνώμη» με δάκρυα.
Και τότε, ο άνθρωπος δεν θα είναι ούτε πρωτόγονος ούτε ψηφιακός. Θα είναι αληθινός. Ίσως πιο αργός. Ίσως πιο φτωχός. Ίσως πιο τρωτός. Αλλά πιο ζωντανός από ποτέ.
Όταν όλα τελειώσουν, δε θα μετρήσει πόσα ήξερες. Ούτε πόσα είδες. Ούτε τι κατέβασες, ούτε τι διάβασες. Θα μετρήσει αν μπορείς να ανάψεις φωτιά στο σκοτάδι χωρίς να φοβάσαι τη σιωπή.
Γιατί στο τέλος, δεν θα σωθεί ο πιο έξυπνος. Ούτε ο πιο γρήγορος. Ούτε αυτός με το καλύτερο σήμα. Θα σωθεί εκείνος που κράτησε μέσα του έναν κόκκο αλήθειας, ακόμα κι όταν ο κόσμος τον έπνιξε με bytes.
Και αυτός, θα χτίσει τον επόμενο.
Σχολιάστε το άρθρο μας
Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.
Ακολουθήστε το ellinikiafipnisis.com
στο Facebook…
στο Twitter
στο Viber
στο Telegram
στο GAB…
κοινοποιήστε το και στους φίλους σας!