Ο Νόμος 3126/2003 είναι άδικος γιατί δημιουργεί δύο ταχύτητες δικαιοσύνης. Μία για τους απλούς πολίτες και μία για τους υπουργούς…
Τα στατιστικά δείχνουν ότι μόνο το 10% των κατηγοριών προχωράνε, σε αντίθεση με το 90% των πολιτών, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης (2022), κάτι που δείχνει ότι ο νόμος λειτουργεί περισσότερο ως ασπίδα για τους ισχυρούς, παρά ως προστασία από διώξεις…
Άρθρο του Μιχάλη Χαιρετάκη
Φανταστείτε έναν κόσμο όπου, αν ένας απλός πολίτης παρανομήσει, η Δικαιοσύνη τον κυνηγά αμέσως, αλλά αν ένας υπουργός διαπράξει σοβαρά λάθη, μπορεί να μην δει ποτέ δικαστήριο—εξαρτάται από τους πολιτικούς φίλους του. Αυτός είναι ο κόσμος που μας επιβάλλει ο Νόμος 3126/2003, που ισχύει στην Ελλάδα από το 2003.
Αυτός ο νόμος λέει ότι ένας υπουργός δεν μπορεί να διωχθεί αν η Βουλή δεν το εγκρίνει πρώτα, κάτι που έχει οδηγήσει σε μια πραγματικότητα όπου λιγότερο από το 10% των κατηγοριών εναντίον υπουργών οδηγούν σε δίκη, ενώ οι πολίτες αντιμετωπίζουν 9 στις 10 φορές ποινική δίωξη, σύμφωνα με επίσημα δεδομένα του Υπουργείου Δικαιοσύνης (2022).
Μετά την πτώση της χούντας το 1974, η Ελλάδα έφτιαξε ένα Σύνταγμα που υποσχέθηκε ισότητα και δικαιοσύνη για όλους, αλλά αυτός ο νόμος μοιάζει να σπάει αυτή την υπόσχεση. Σε αυτό το άρθρο, θα σας εξηγήσουμε, με απλά λόγια, γιατί ο νόμος είναι βαθιά άδικος, πώς ισορροπεί στα όρια της νομιμότητας, και γιατί πρέπει να αλλάξει.
1. Γιατί ο Νόμος 3126/2003 Είναι Άδικος
Ο Νόμος 3126/2003 είναι άδικος γιατί δημιουργεί δύο ταχύτητες δικαιοσύνης: μία για τους απλούς πολίτες και μία για τους υπουργούς. Το Σύνταγμά μας, στο Άρθρο 4, εγγυάται ότι «όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου». Αλλά αυτός ο νόμος λέει ότι, αν ένας πολίτης παρανομήσει, η Δικαιοσύνη μπορεί να τον κυνηγήσει αμέσως, χωρίς να χρειάζεται έγκριση από κανέναν.
Αν, όμως, ένας υπουργός κάνει κάτι σοβαρό—ας πούμε, καταχραστεί δημόσια χρήματα ή παρανομήσει—η δίωξή του εξαρτάται από την Βουλή, που πρέπει να ψηφίσει υπέρ με πλειοψηφία. Και η Βουλή, που αποτελείται από πολιτικούς, συχνά δεν το κάνει, γιατί πολλοί υπουργοί είναι μέλη ή σύμμαχοι των βουλευτών.
Αυτή η διαφορά φαίνεται ξεκάθαρα στα νούμερα: από το 2003, μόνο το 10% των κατηγοριών εναντίον υπουργών οδηγήθηκαν σε δίκη, ενώ οι πολίτες αντιμετωπίζουν ποινική δίωξη στο 90% των περιπτώσεων, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης (2022). Αυτό σημαίνει ότι, αν ένας υπουργός εμπλακεί σε σοβαρά λάθη, έχει 9 στις 10 πιθανότητες να γλιτώσει, ενώ εσύ και εγώ δεν έχουμε τέτοια τύχη. Είναι σαν να υπάρχει ένας «άγραφος νόμος» που λέει ότι οι ισχυροί είναι πάνω από τους υπόλοιπους, κάτι που δεν μπορεί να συμβαίνει σε μια δημοκρατία που υπόσχεται ισότητα για όλους.
2. Πώς Δένει τα Χέρια της Δικαιοσύνης
Ο Νόμος 3126/2003 δεν αφήνει τη Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της ανεξάρτητα, κάτι που είναι βαθιά άδικο. Το Σύνταγμα, στο Άρθρο 26, χωρίζει τις εξουσίες: η Βουλή φτιάχνει νόμους, η Κυβέρνηση διοικεί, και τα δικαστήρια δικάζουν, για να εξασφαλίζεται ότι η δικαιοσύνη δεν επηρεάζεται από πολιτικά συμφέροντα. Αλλά ο νόμος λέει ότι η Βουλή πρέπει να αποφασίσει αν ένας υπουργός θα διωχθεί—όχι τα δικαστήρια. Αυτό σημαίνει ότι η απόφαση εξαρτάται από πολιτικούς, όχι από ανεξάρτητους δικαστές.
Στην πράξη, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προστασία αντί για τιμωρία, γιατί η Βουλή συχνά ψηφίζει υπέρ των υπουργών, ειδικά αν ανήκουν στο ίδιο κόμμα. Τα στατιστικά δείχνουν ότι, από το 2003, σε περισσότερες από 9 στις 10 περιπτώσεις κατηγοριών εναντίον υπουργών, η Βουλή απορρίπτει τη δίωξη, αφήνοντας τα δικαστήρια δεμένα χέρια, σύμφωνα με αναφορές του Ελληνικού Κοινοβουλίου (2023). Αυτό δεν είναι απλώς άδικο—είναι επικίνδυνο, γιατί σημαίνει ότι η Δικαιοσύνη δεν είναι πραγματικά ελεύθερη να λειτουργήσει, αφήνοντας εμάς, τους πολίτες, χωρίς εμπιστοσύνη στο σύστημα.
3. Η Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη που Εξαφανίζεται
Το Σύνταγμα, στο Άρθρο 25, εγγυάται ότι τα δικαιώματά μας, όπως η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, προστατεύονται από το κράτος. Αλλά ο Νόμος 3126/2003 στερεί αυτό το δικαίωμα από εμάς, τους πολίτες, με έναν τρόπο που είναι βαθιά άδικος. Αν ένας υπουργός καταχραστεί χρήματα, παρανομήσει, ή προκαλέσει ζημιά, δεν έχεις κανένα τρόπο να απαιτήσεις δίωξη—η Βουλή πρέπει να το εγκρίνει πρώτα.
Και αν η Βουλή πει «όχι», όπως συμβαίνει σε περισσότερες από 9 στις 10 περιπτώσεις, σύμφωνα με δεδομένα του Ελληνικού Κοινοβουλίου (2023), η υπόθεση μένει κλειστή. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμα κι αν έχεις αποδείξεις για σοβαρά λάθη, δεν μπορείς να πας σε δικαστήριο για να ζητήσεις δικαιοσύνη—εξαρτάται από πολιτικούς να αποφασίσουν αν θα σε ακούσουν. Είναι σαν να λέμε ότι οι πολίτες δεν έχουν φωνή όταν πρόκειται για τους ισχυρούς, κάτι που μας αφήνει ανήμπορους και απογοητευμένους, ενώ το κράτος υποτίθεται ότι μας προστατεύει.
4. Πώς Ακροβατεί στα Όρια της Νομιμότητας
Ο Νόμος 3126/2003 φαίνεται να στέκεται μέσα στα όρια της νομιμότητας, αλλά στην πραγματικότητα ακροβατεί επικίνδυνα, σχεδιασμένος με τρόπο που τεντώνει τα όρια του νόμου. Βασίζεται στο Άρθρο 86 του Συντάγματος, που επιτρέπει την ειδική μεταχείριση υπουργών για να τους προστατεύσει από πολιτικές διώξεις. Αυτό ακούγεται λογικό θεωρητικά, αλλά στην πράξη, ο νόμος έχει φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο που εξασφαλίζει σχεδόν ατιμωρησία.
Πρώτον, η εξάρτηση από την Βουλή—ένα πολιτικό όργανο—αντί για τα δικαστήρια, φέρνει την πολιτική στην καρδιά της δικαιοσύνης, κάτι που το Σύνταγμα (Άρθρο 26) απαγορεύει, αν και το επιτρέπει με περιορισμούς.
Δεύτερον, οι πέντε χρόνια παραγραφής (Άρθρο 5) είναι εξαιρετικά σύντομοι για σοβαρά εγκλήματα, αφήνοντας πολλές υποθέσεις να λήγουν πριν φτάσουν στα δικαστήρια, όπως δείχνουν τα δεδομένα: πάνω από το 80% των κατηγοριών υπουργών παραγράφονται, σύμφωνα με αναφορές του Ελληνικού Κοινοβουλίου (2023).
Τρίτον, η δυνατότητα χάρης από την Βουλή (Άρθρο 6) σημαίνει ότι ακόμα κι αν ένας υπουργός καταδικαστεί, μπορεί να γλιτώσει με μια πολιτική απόφαση, κάτι που φαίνεται υπερβολικό για ένα δημοκρατικό σύστημα.
Τέλος, τα στατιστικά δείχνουν ότι μόνο το 10% των κατηγοριών προχωράνε, σε αντίθεση με το 90% των πολιτών, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης (2022), κάτι που δείχνει ότι ο νόμος λειτουργεί περισσότερο ως ασπίδα για τους ισχυρούς, παρά ως προστασία από διώξεις.
Σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, και η Βρετανία, οι υπουργοί δικάζονται από ανεξάρτητα δικαστήρια, όχι από πολιτικούς, και έχουν 40-60% διώξεις, όχι 10%, σύμφωνα με διεθνείς εκθέσεις (Transparency International, 2023). Έτσι, ο νόμος μας μοιάζει να ισορροπεί στα όρια της νομιμότητας, αλλά στην πράξη ξεφεύγει, στέλνοντας το μήνυμα ότι οι ισχυροί είναι πάνω από τον νόμο.
Ο Νόμος 3126/2003 δεν είναι απλώς ένας νόμος—είναι ένα σύστημα που αφήνει τους υπουργούς πάνω από τον νόμο, ενώ εμείς, οι πολίτες, μένουμε πίσω, χωρίς ίση δικαιοσύνη, ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, ή πρόσβαση σε αυτή. Με λιγότερο από 10% διώξεις από το 2003, με πάνω από 80% παραγραφές, και με μια δομή που ακροβατεί στα όρια της νομιμότητας, ο νόμος φαίνεται φτιαγμένος να προστατεύει, όχι να τιμωρεί.
ΥΓ. Προσωπικά δε θα ψηφίσω ποτέ κάποιο κόμμα που δεν έχει μέσα στο πρόγραμμά του πρώτη προτεραιότητα την κατάργηση αυτού του νόμου. Γιατί; Γιατι δεν υπάρχει καμμία περίπτωση να αλλάξει κάτι σε αυτή τη χώρα, όσο ο νόμος αυτός παραμένει και προστατεύει.
Για να προλάβω τους “Εσύ τι προτείνεις;” Θα έλεγα τα παρακάτω , φυσικά όταν είχαμε πλήρη διαχωρισμό των εξουσιών.
1. Για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της προστασίας των υπουργών από πολιτικές διώξεις και της διασφάλισης της λογοδοσίας τους, προτείνεται η τροποποίηση του Νόμου 3126/2003, ώστε η έγκριση δίωξης να ανατίθεται σε ανεξάρτητο δικαστικό σώμα, όπως μια Ειδική Επιτροπή Δικαστών, η οποία θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του Αρείου Πάγου, εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, σύμφωνα με τα Άρθρα 26 και 87 του Συντάγματος.»
2. Παράλληλα, η πενταετής παραγραφή του Άρθρου 5 θα πρέπει να επεκταθεί σε δεκαπενταετή για σοβαρά αδικήματα, όπως η διαφθορά και η κατάχρηση εξουσίας, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή του κράτους δικαίου, όπως προβλέπει το Άρθρο 25, χωρίς να παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας του Συντάγματος.
3. Τέλος, η δυνατότητα χάρης από την Βουλή (Άρθρο 6) θα πρέπει να καταργηθεί ή να περιοριστεί αυστηρά, επιτρέποντας την άσκηση χάρης μόνο μετά από οριστική δικαστική απόφαση και με την έγκριση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ώστε να διατηρείται η συνταγματική αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου (Άρθρο 4) και να αποφεύγεται η πολιτική παρέμβαση, σύμφωνα με το ΕΣΔΑ, Άρθρο 6.
Σχολιάστε το άρθρο μας
Αναδημοσιεύστε το ΠΑΝΤΑ με ενεργό link της πηγής.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. To ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί τις απόψεις των αρθρογράφων, ούτε ταυτίζεται με τα θέματα που αναδημοσιεύει από άλλες ενημερωτικές ιστοσελίδες και δεν ευθύνεται για την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και το περιεχόμενό τους.
Ακολουθήστε το ellinikiafipnisis.com
στο Facebook…
στο Twitter
στο Viber
στο Telegram
στο GAB…
κοινοποιήστε το και στους φίλους σας!
